ایران، مسیر گفت‌وگو و امکان تغییر: ابتکار در پارلمان ایتالیا
آینده ایران میان گفت‌وگو و ژئوپلیتیک در جست‌وجوی راه‌حلی ممکن برای کسانی که به تغییر واقعی در داخل و خارج از جمهوری اسلامی امید دارند
«چه آینده‌ای برای ایران ممکن است؟» این سؤالی بود که در سالن رجینا در مجلس نمایندگان ایتالیا، در کنفرانسی که به ابتکار حزب «برادران ایتالیا» برگزار شد، مطرح گردید.
«آینده ایران میان گفت‌وگو و ژئوپلیتیک» لحظه‌ای برای تبادل نظر بین‌المللی درباره چالش‌های ژئوپلیتیکی بود که بیش از هر زمان دیگری امروز جمهوری اسلامی ایران را در مرکز توجه قرار داده و درباره چشم‌اندازهای گفت‌وگو و تغییر که می‌تواند کشوری در خاورمیانه را که زمانی پارسیا نامیده می‌شد، تحت تأثیر قرار دهد.»
در این کنفرانس، مریم رجوی، رئیس‌جمهور منتخب شورای ملی مقاومت ایران، چارلز میشل، رئیس پیشین شورای اروپا، و لیندا چاوز، مدیر سابق دفتر روابط عمومی کاخ سفید، حضور داشتند.
مریم رجوی، که ۷۱ سال پیش در تهران متولد شد، به‌صورت دموکراتیک به رهبری شورای ملی مقاومت ایران انتخاب شده است. او از زمان انقلاب خمینیستی در ایران، در پاریس زندگی و فعالیت می‌کند.
فراتر از ظواهر و آنچه در گفت‌وگوهای دیپلماتیک به چشم می‌آید، شکی نیست که جمهوری اسلامی ایران امروز با بحران عمیق داخلی و خارجی مواجه است.
ایران که از دیرباز در تقابل آشکار با تنها دموکراسی خاورمیانه، یعنی اسرائیل، قرار داشته، در «جنگ ترکیبی» علیه اسرائیل در نوار غزه و دیگر نقاط خاورمیانه، از جمله لبنان و سوریه – متحدان قدیمی ایران که سال‌هاست با مشکلات عدیده‌ای مواجه‌اند – مشارکت دارد. این کشورها که اکنون به دلیل درگیری‌ها به زانو درآمده‌اند، بخشی از به‌اصطلاح «محور مقاومت» بودند که از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ به شدت تحت فشار قرار گرفته است. جنگی که خاورمیانه را برای همیشه تغییر داد.
سازمان مجاهدین خلق (MEK)، سازمان سیاسی مسلحی که با انقلاب خمینیستی مخالفت کرد، عمدتاً در خارج از ایران و در کشورهایی مانند فرانسه و آلبانی فعالیت دارد. اما دیاسپورای ایرانی، که حدود ۸ میلیون نفر را شامل می‌شود، به شدت دچار چنددستگی است. جنگ ایران و عراق خط قرمزی غیرقابل عبور برای بسیاری از ایرانیان محسوب می‌شود. سال ۱۹۸۸ سال قتل‌عام زندانیان سیاسی بود که ۹۰ درصدشان به سازمان مجاهدین خلق وابسته بودند. این وقایع پس از بحران ۴۴۴ روزه گروگان‌گیری آمریکایی‌ها در سفارت تهران بین سال‌های ۱۹۷۹ و ۱۹۸۱ رخ داد. آن فصل همچنان ادامه دارد.
مجاهدین خلق به رهبری رجوی اعلام کردند: «روح حاکم بر ایران، روحیه شورش و مقاومت است. حتی زندان‌ها به مکان‌هایی برای مبارزه تبدیل شده‌اند. ضروری است که برای نجات جان ۱۴زندانی سیاسی مجاهدین خلق که به مرگ محکوم شده‌اند، اقدام فوری صورت گیرد.»
ایران در داخل بیش از هر زمان دیگری تحت فشار بنیادگرایی مذهبی قرار دارد. اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» در سپتامبر ۲۰۲۲ نه‌تنها به اجباری بودن حجاب، که برای بسیاری از زنان ایرانی غیرقابل تحمل شده بود، بلکه به وضعیت جوانان، دانشجویان و کارگرانی که در شهرهای بزرگ ایران به خیابان‌ها آمدند، توجه جهانی را جلب کرد. این اعتراضات با سرکوب بی‌رحمانه‌ای که توسط آیت‌الله‌ها دستور داده شده و توسط پاسداران، «گارد مقدس» با بیش از ۲۵۰ هزار نیرو در خدمت رهبر ۸۶ ساله، علی خامنه‌ای، اجرا شد، خفه شد.
این اعتراضات یادآور دوران جنبش سبز در سال ۲۰۰۹ بود که با خونریزی در خیابان‌ها همراه شد. برای مهسا امینی، دانشجوی کرد ایرانی که به دلیل بدحجابی جان باخت، حدود ۶۰۰ نفر کشته و بیش از ۲۰ هزار نفر بازداشت شدند. اکنون اعتراض به حجاب زیر خاکستر باقی مانده، اما گزارش‌های متعددی از زنان شجاعی که با نشان دادن موهایشان به خیابان‌ها می‌آیند، وجود دارد.
مسئله هسته‌ای ایران نیز گره‌ای اساسی است. جنگ ۱۲ روزه اخیر بین آمریکا، اسرائیل و ایران به‌نوعی بخشی از گفت‌وگویی دشوار و ناقص درباره گسترش غنی‌سازی اورانیوم فراتر از حد ۳.۶۷ درصد تعیین‌شده در توافق هسته‌ای (برجام) سال ۲۰۱۵ بود که توسط اوباما امضا و در سال ۲۰۱۸ توسط ترامپ لغو شد. ایرانی‌ها ادعا می‌کنند که غنی‌سازی اورانیوم برای اهداف غیرنظامی است، اما جهان به آن‌ها اعتماد ندارد. طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، پیش از حملات آمریکا، ایران اورانیوم را تا ۶۰ درصد غنی‌سازی کرده بود.
از سالن مجلس نمایندگان ایتالیا، گزینه‌ای مطرح شد که جنگ و مماشات با دیکتاتوری را رد می‌کند و از «سرنگونی رژیم، انتقال قدرت به مردم و تضمین یک گذار دموکراتیک و مسالمت‌آمیز» حمایت می‌کند.
رژیم هیچ مخالف و دگراندیشی را تحمل نمی‌کند و آن‌ها را پس از محاکمات نمایشی در زندان‌ها نگه می‌دارد. مجازات اعدام که هنوز در ایران اجرا می‌شود، به‌طور مداوم قربانی می‌گیرد: تنها در ماه گذشته، ۸۱زندانی اعدام شدند. این‌ها فقط اعداد نیستند، انسان‌هایی هستند. ایران بالاترین نرخ اعدام در جهان را دارد، مسئله‌ای که برای سازمان عفو بین‌الملل دردسرساز است و این سازمان مرتباً آمار آن را به‌روزرسانی می‌کند.
چارلز میشل، رئیس پیشین شورای اروپا، اظهار داشت: «این رژیم هیچ احترامی برای کرامت انسانی و حقوق بنیادین قائل نیست و سرکوب و ظلم را به حداکثر رسانده است. در این شرایط، سکوت به معنای همدستی است. سکوت ما ضعف ما می‌شود و قدرت سرکوبگر را افزایش می‌دهد.»
برخی معتقدند که پسر شاه، شاهزاده رضا پهلوی، که از زمان سقوط سلطنت در آمریکا زندگی می‌کند، می‌تواند گزینه‌ای معتبر برای تغییر باشد، اما به گفته لیندا چاوز، «بخش بزرگی از مردم با بازگشت سلطنت مخالف‌اند.»
در نهایت، سناتور جولیو ترزی در این نشست اعلام کرد که «ایتالیا و اروپا باید در برابر این بربریت بایستند»، به‌ویژه اینکه «دولت ایتالیا با مجازات اعدام مخالف است.»
- برچسب‌ها:حقوق بشر, قیام ایران, مریم رجوی, مقاومت ایران
